In de fitness is vetverbranding (of vetoxidatie) altijd een veelbesproken onderwerp en zowel sporters als niet-sporters lijken er soms door geobsedeerd. Nog steeds zijn er fitnessinstructeurs die het hebben over je ‘vetverbrandingszone’, en wearables of sporthorloges geven aan wanneer je ‘vet verbrandt’. 

Waarom willen we vet verbranden? Waarom is dit zo’n populair onderwerp? En waarom gelooft iedereen dat dit goed is? Er is niet één antwoord op deze vraag, omdat er verschillende redenen zijn waarom je vet zou willen verbranden. 

Vetverbranding en gewichtsverlies

De belangrijkste reden is waarschijnlijk afvallen. Gewichtstoename is meestal een toename van lichaamsvet en om lichaamsvet te verliezen moet je vet verbranden. Ook sporters die al een laag lichaamsvetpercentage hebben en nog slanker willen worden, zijn om deze reden vaak geïnteresseerd in vetverbranding.

Om af te vallen moet je een negatieve energiebalans hebben. Met andere woorden: je moet meer calorieën verbranden dan je binnenkrijgt. Als je meer vet verbrandt, maar meer calorieën eet dan je in totaal verbrandt, zul je niet afvallen. Als je een negatieve energiebalans hebt, wil je er natuurlijk voor zorgen dat het gewicht dat je verliest voornamelijk uit vet bestaat. Dat betekent dat voor gewichtsverlies een negatieve energiebalans veel belangrijker is dan vetverbranding op zich. Vetverbranding en gewichtsverlies zijn niet synoniem!

Vetverbranding en prestaties

Een andere reden is dat getrainde atleten meestal een grotere capaciteit hebben om vet te verbranden. Weken of maanden van training hebben de spieren veranderd en dit stelt de sporter in staat om vet in een hoger tempo te verbranden. Hierdoor ben je minder afhankelijk van koolhydraten en spaar je dus je glycogeen (koolhydraten) voorraden en dat zou je prestaties ten goede moeten komen. 

Iedereen kan zijn vermogen om vet te verbranden verbeteren door training en kan dus beter worden in het verbranden van vet. Er zijn echter grote individuele verschillen. We begrijpen (nog) lang niet alle factoren die deze verschillen veroorzaken, maar het is zeer waarschijnlijk dat ze grotendeels genetisch bepaald zijn. Zo is in één onderzoek ontdekt dat sommige mensen met vooral een zittend bestaan in staat waren om vergelijkbare hoeveelheden vet te verbranden als een zeer getrainde atleet. Iedereen kan dus zijn eigen vetverbrandingscapaciteit verhogen, er is alleen geen directe of lineaire relatie tussen vetoxidatie en prestaties. 

Als sporters hun vetverbrandingscapaciteit willen verhogen, zijn er veel verschillende trainingsmethoden om dit te doen, variërend van duurtraining tot intervaltraining met hoge intensiteit. Er is momenteel geen bewijs dat de ene methode effectiever is dan de andere. Het meeste onderzoek op dit gebied staat sowieso een beetje ver van de dagelijkse praktijk af, want wie zou er nu een trainingsprogramma volgen met maar één soort training (bijvoorbeeld alleen ‘low slow distance’ of alleen HIIT). 

Vetverbranding en gezondheid 

De derde reden om geïnteresseerd te zijn in vetverbranding is omdat het verband houdt met een betere gezondheid. Dit is vooral gebaseerd op waarnemingen dat als je lichaam heel slecht wordt in het verbranden van vet (meestal door inactiviteit en een slecht dieet), je ook verschillende metabolische en andere gezondheidsproblemen lijkt te ontwikkelen. Studies hebben aangetoond dat problemen met vetoxidatie en metabole regulatie inderdaad verband houden met gezondheidsproblemen. Het lijkt dus logisch om aan te nemen dat een toename in vetoxidatie goed is voor je gezondheid. Daarbij is het belangrijk om op te merken, dat we het hier meer hebben over de capaciteit om vet te oxideren dan over vetoxidatie op zich. Het is deze verhoogde capaciteit van de spier om vet te oxideren die voordelen oplevert, niet de vetoxidatie zelf. In de meeste onderzoeken werd deze verhoogde capaciteit om vet te oxideren bereikt door lichaamsbeweging. Het is moeilijk om de effecten van vetoxidatie te scheiden van de algemene effecten van lichaamsbeweging. Het is daarom bijna onmogelijk om de voordelen toe te schrijven aan een verhoogde capaciteit om vet te verbranden en niet aan de andere voordelen die je zou krijgen door lichaamsbeweging.  

Conclusie 

Het lijkt erop dat er veel bewijs is dat een verhoogde capaciteit om vet te verbranden als gevolg van training goed is voor zowel de prestaties als de gezondheid. De hoeveelheid vet die je verbrandt tijdens het trainen (of in rust) kan daar een afspiegeling van zijn, maar is dat niet altijd. Vetverbranding staat niet gelijk aan gewichtsverlies. 

Bron

Asker Jeukendrup. Blog: Why are we so obsessed with fat burning? www.mysportscience.com